Kemikleri zayıf olanlar şekerden uzak dursunlar !

Kemikleri zayıf olanlar şekerden uzak dursunlar !

Amerika Birleşik devletlerinde Massachusetts Genel hastanesinde yapılan ve 6 mart 2023’de yayımlanan bir çalışmaya göre : Diyetteki besinlerin kemik sağlığı üzerindeki etkisi hakkında sık sık sorular soruluyor, özellikle düşük kemik yoğunluğuna sahip, çoğu çoklu kırık öyküsü olan birçok hasta için bu durum çok önemli.

Genetik, vücut ağırlığı ve kas kütlesi, kemik yükleme egzersizi, adet durumu, diğer hormonal faktörler, beslenme durumu, diyet besinlerinin optimal emilimi ve ilaç kullanımı dahil olmak üzere birçok faktör, kırık riskinin önemli bir belirleyicisi olan kemik yoğunluğunu etkiler

Diyet besinleri, makro besinleri (karbonhidratlar, proteinler, yağ ve lif) ve mikro besinleri (diyet mineralleri ve vitaminler gibi) içerir. Kalsiyum,fosfor, magnezyum, C, D ve K vitaminleri, kemik mineralizasyonunu ve kemik oluşumunu sağlamlaştırırlar.

Protein alımının kemik sağlığı üzerindeki etkisi, omurga hariç ( çok az faydalı ), biraz olumsuzdur, çünkü artan protein alımının asit yükünü artırarak, kemiğe zararlı olabileceğini ve bunun da idrarla kalsiyum kaybını artırdığını biliyoruz.

Diyet karbonhidratlarının kilo alma ve kalp damar hastalıkları üzerindeki zararlı etkileri, kemik sağlığına da nasıl bir etki yapacağı konusunda merak uyandırmıştır.

Karbonhidratların Kalitesi ve Miktarı Kemik Sağlığını Etkiler

Bildiğimiz gibi karbohidratlar için kullanılan Glisemik indeks terimi, herhangi bir belirli gıdanın alımından sonra ortaya çıkan kan şekeri yükselmesinin derecesini ifade etmektedir. Glisemik indeksi yüksek besinler kan şekerini hızlı yükseltirken, düşük glisemik indeksli besinler daha yavaş ve kademeli olarak kan şekerini yükseltirler. Yüksek glisemik indeksli yiyeceklere örnek olarak işlenmiş ve fırınlanmış yiyecekler (kahvaltılık tahıllar, simit, kurabiye, çörek, hamur işleri, kek, beyaz ekmek, simit, kruvasan ve mısır cipsi gibi), şekerle tatlandırılmış içecekler, beyaz pirinç, fast food (pizza ve hamburger gibi) ve patates verilebilir.

Düşük glisemik indeksli gıda örnekleri arasında sebzeler, meyveler, baklagiller, süt ve süt ürünleri, tam tahıllı gıdalar (yulaf lapası gibi) ve karadeniz bölgemizin bir zenginliği olan fındık bulunur.

Yapılan çalışmalarda : Yüksek glisemik indeksli bir diyet ile beslenme alışkanlıkları, bereberinde obezite ve kardiyovasküler ( kalp damar ) hastalıklar için daha büyük bir risk getirir ve daha düşük kemik yoğunluğu ile daha yüksek kırık riskine de zemin hazırlar.

Bu kemiklerdeki olumsuz durum, yüksek glisemik indeksli gıdaların tüketiminden sonra glukoz ve insülin düzeylerindeki akut ( ani ) artışlar nedeniyledir, bu da artmış oksidatif strese ve interlökin 6 ve tümör nekroz faktörü alfa gibi, kemik hücrelerini aktive eden enflamatuar sitokinlerin salgılanması sonucu, kemik kayıpları meydana gelir.

Dr.Ali Coşkun

Ordu Tabipler Odası Başkanı